świadczenia rodzinne

ŚWIADCZENIA RODZINNE – Pani mgr Magdalena Rychlik, pok. nr 11

Zasiłek rodzinny wraz z dodatkami:

Zasiłek rodzinny ma na celu częściowe pokrycie wydatków na utrzymanie dziecka. Przysługuje, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę albo dochód osoby uczącej się nie przekracza kwoty 674,00 zł (764,00 zł, jeżeli członkiem rodziny jest dziecko legitymujące się orzeczeniem
o niepełnosprawności lub orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności).

Prawo do zasiłku rodzinnego i dodatków do tego zasiłku przysługuje:
1) rodzicom, jednemu z rodziców albo opiekunowi prawnemu dziecka, bądź też opiekunowi faktycznemu dziecka (osoba faktycznie opiekującą się dzieckiem, jeżeli wystąpiła z wnioskiem do sądu rodzinnego o przysposobienie dziecka) do ukończenia przez dziecko:
- 18 roku życia lub
- nauki w szkole, jednak nie dłużej niż do ukończenia 21 roku życia, albo
- 24 roku życia, jeżeli kontynuuje naukę w szkole lub w szkole wyższej i legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności.
2) osobie uczącej się (osoba pełnoletnia ucząca się, niepozostająca na utrzymaniu rodziców w związku z ich śmiercią lub w związku z ustaleniem wyrokiem sądowym lub ugodą sądową prawa do alimentów z ich strony). 

Wysokość zasiłku rodzinnego wynosi miesięcznie:
1) 95,00 zł na dziecko w wieku do ukończenia 5 roku życia;
2) 124,00 zł na dziecko w wieku powyżej 5 roku życia do ukończenia 18 roku życia;
3) 135,00 zł na dziecko powyżej 18 roku życia do ukończenia 24 roku życia.

Jeżeli dochód rodziny lub dochód osoby uczącej się przekracza kwotę uprawniającą daną rodzinę lub osobę uczącą się do zasiłku rodzinnego, pomnożoną przez liczbę członków danej rodziny o kwotę nie wyższą niż łączna kwota zasiłków rodzinnych wraz z dodatkami przysługujących danej rodzinie w okresie zasiłkowym, na który jest ustalane prawo do tych świadczeń, zasiłek rodzinny wraz z dodatkami przysługuje w wysokości różnicy między łączną kwotą zasiłków rodzinnych wraz z dodatkami, a kwotą, o którą został przekroczony dochód rodziny (tzw. "złotówka za złotówkę").

Dodatki do zasiłku rodzinnego z tytułu:

• urodzenia dziecka – przysługuje jednorazowo w wysokości 1000,00 zł, jeżeli wniosek o jego przyznanie zostanie złożony przed ukończeniem przez dziecko 1 roku życia. Dodatek przysługuje, jeżeli kobieta pozostawała pod opieką medyczną nie później niż od 10 tygodnia ciąży do porodu. Pozostawanie pod opieką medyczną potwierdza się zaświadczeniem lekarskim lub zaświadczeniem wystawionym przez położną, potwierdzającym pozostawanie kobiety pod opieką medyczną nie później niż od 10. tygodnia ciąży do porodu.
• opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego – przysługuje w wysokości 400,00 zł miesięcznie, jeżeli dziecko pozostaje pod faktyczna opieką osoby, która składa wniosek i jest uprawniona do urlopu wychowawczego, nie dłużej jednak niż przez okres:

- 24 miesięcy,

- 36 miesięcy kalendarzowych, jeżeli sprawuje opiekę nad więcej niż jednym dzieckiem     urodzonym podczas jednego porodu,

- 72 miesięcy kalendarzowych, jeżeli sprawuje opiekę nad dzieckiem legitymującym się  orzeczeniem o niepełnosprawności albo o znacznym stopniu niepełnosprawności.

W przypadku równoczesnego korzystania z urlopu wychowawczego przez oboje rodziców lub opiekunów prawnych dziecka przysługuje jeden dodatek.

Dodatek ten nie przysługuje, jeżeli osoba ubiegająca się o świadczenie:

- bezpośrednio przed uzyskaniem prawa do urlopu wychowawczego pozostawała w stosunku pracy przez okres krótszy niż 6 m-cy,

- podjęła lub kontynuuje zatrudnienie lub inną pracę zarobkową, która uniemożliwia sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego,

- w okresie urlopu wychowawczego korzysta z zasiłku macierzyńskiego lub świadczenia rodzicielskiego,

oraz:

- gdy dziecko zostało umieszczone w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym i korzysta w niej z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu (z wyjątkiem zakładów opieki zdrowotnej),

- w innych przypadkach zaprzestania sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem.

• samotnego wychowywania dziecka – przysługuje samotnie wychowującym dziecko matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, jeżeli nie zostało zasądzone świadczenie alimentacyjne na rzecz dziecka od drugiego z rodziców dziecka, ponieważ:
  - drugi z rodziców dziecka nie żyje;
  - ojciec dziecka jest nieznany;
  - powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców zostało oddalone.

Dodatek wypłacany jest miesięcznie w wysokości 193,00 zł na dziecko, nie więcej jednak niż 386,00 zł na wszystkie dzieci. Kwota ta podlega podwyższeniu o 80,00 zł, w przypadku dziecka legitymującego się orzeczeniem o niepełnoprawności lub znacznym stopniu niepełnosprawności, nie więcej jednak niż o 160,00 zł na wszystkie dzieci.

• wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej – przysługuje w kwocie 95,00 zł miesięcznie na trzecie i kolejne dziecko uprawnione do zasiłku rodzinnego;
• kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego – przysługuje na pokrycie zwiększonych wydatków związanych z rehabilitacją lub kształceniem dziecka w wieku:

1. do ukończenia 16 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o niepełnosprawności;

2. powyżej 16 roku życia do ukończenia 24 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem
o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności.

Dodatek przysługuje miesięcznie w wysokości:

- 90,00 zł na dziecko do ukończenia 5 roku życia;

- 100,00 zł na dziecko w wieku powyżej 5 roku życia do ukończenia 24 roku życia;

• rozpoczęcia roku szkolnego – przysługuje na częściowe pokrycie wydatków związanych z rozpoczęciem w szkole nowego roku szkolnego albo rocznego przygotowania przedszkolnego. Wypłacany jest jednorazowo w wysokości 100,00 zł na dziecko.

Wniosek o wypłatę dodatku składa się do dnia zakończenia okresu zasiłkowego, w którym rozpoczęto rok szkolny albo roczne przygotowanie przedszkolne. Wniosek złożony po terminie organ właściwy pozostawia bez rozpoznania; 

• podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania – przysługuje przez 10 miesięcy w roku (od września do czerwca następnego roku) w wysokości:
  a) 113,00 zł miesięcznie w związku z zamieszkaniem w miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły ponadgimnazjalnej lub szkoły artystycznej, w której realizowany jest obowiązek szkolny i obowiązek nauki. Prawo do tego dodatku nabywają także dzieci lub osoby uczące się w gimnazjum lub szkole podstawowej, posiadające orzeczenie o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności.
  b) 69,00 zł miesięcznie, w celu zapewnienia dziecku dojazdu z miejsca zamieszkania do miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły ponadgimnazjalnej lub szkoły artystycznej,
  w której realizowany jest obowiązek szkolny i obowiązek nauki w zakresie odpowiadającym nauce w szkole ponadgimnazjalnej.

Świadczenia opiekuńcze:

- zasiłek pielęgnacyjny przyznawany jest w wysokości 215,84 zł w celu częściowego pokrycia wydatków wynikających z konieczności zapewnienia opieki i pomocy innej osoby w związku

z niezdolnością do samodzielnej egzystencji. Przysługuje:

1. niepełnosprawnemu dziecku,

2. osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem
o znacznym stopniu niepełnosprawności,

3. osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia legitymującej się orzeczeniem
o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeżeli niepełnosprawność powstała w wieku do ukończenia 21 roku życia,

4. osobie, która ukończyła 75 lat.

Zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje osobie, która:

- została umieszczona w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie oraz

- jest uprawniona do dodatku pielęgnacyjnego.

- świadczenie pielęgnacyjne przysługuje:

1) matce albo ojcu,

2) innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1359 oraz z 2022 r. poz. 2140) ciąży obowiązek alimentacyjny, a także małżonkom,

3) opiekunowi faktycznemu dziecka,

4) rodzinie zastępczej, osobie prowadzącej rodzinny dom dziecka, dyrektorowi placówki opiekuńczo-wychowawczej, dyrektorowi regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej albo dyrektorowi interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego

– jeżeli sprawują opiekę nad osobą w wieku do ukończenia 18. roku życia legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.

Osobom uprawnionym do pobierania świadczenia pielęgnacyjnego sprawującym opiekę nad więcej niż jedną osobą w wieku do ukończenia 18. roku życia legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji, wysokość świadczenia pielęgnacyjnego podwyższa się o 100% na drugą i każdą kolejną osobę, nad którą sprawowana jest opieka.

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje w wysokości 2 988,00 zł miesięcznie (bez względu na dochód rodziny) oraz podlega corocznej waloryzacji.

Świadczenie rodzicielskie

Świadczenie rodzicielskie przysługuje w wysokości 1000,00 zł miesięcznie:

1. matce albo ojcu (ojcu przysługuje w przypadku: - skrócenia okresu pobierania świadczenia rodzicielskiego na wniosek matki dziecka po wykorzystaniu przez nią tego świadczenia za okres co najmniej 14 tygodni od dnia urodzenia dziecka, - śmierci matki dziecka, - porzucenia dziecka przez matkę);

2. opiekunowi faktycznemu dziecka, rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej albo osobie, która przysposobiła dziecko (w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 7 roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – do ukończenia 10 roku życia).

Świadczenie rodzicielskie przysługuje przez okres:

1) 52 tygodni - w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie, przysposobienia jednego dziecka lub objęcia opieką jednego dziecka;

2) 65 tygodni - w przypadku urodzenia dwojga dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia dwojga dzieci lub objęcia opieką dwojga dzieci;

3) 67 tygodni - w przypadku urodzenia trojga dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia trojga dzieci lub objęcia opieką trojga dzieci;

4) 69 tygodni - w przypadku urodzenia czworga dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia czworga dzieci lub objęcia opieką czworga dzieci;

5) 71 tygodni - w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia pięciorga i więcej dzieci lub objęcia opieką pięciorga i więcej dzieci.

Wniosek o wypłatę świadczenia składa się w terminie 3 miesięcy od dnia narodzin dziecka,
a w przypadku gdy wniosek dotyczy dziecka przysposobionego od miesiąca objęcia dziecka opieką. W przypadku złożenia wniosku po terminie prawo do świadczenia rodzicielskiego ustala się począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek.

Świadczenie rodzicielskie przysługuje w wysokości 1000,00 zł miesięcznie i nie jest uzależnione od kryterium dochodowego. Natomiast w przypadku pobierania zasiłku dla bezrobotnych świadczenie rodzicielskie przysługuje w wysokości różnicy pomiędzy świadczeniem a kwotą pobieranego zasiłku pomniejszonego o zaliczke na podatek dochodowy od osób fizycznych.  

Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia dziecka (tzw. "becikowe")

Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka w wysokości przysługuje:

- matce lub ojcu dziecka,

- opiekunowi prawnemu

- opiekunowi faktycznemu dziecka (oznacza to osobę faktycznie opiekującą się dzieckiem, jeżeli wystąpiła z wnioskiem do sądu rodzinnego o przysposobienie dziecka),

jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie przekroczy kwoty 1922,00 zł.

Wniosek o wypłatę jednorazowej zapomogi składa się w terminie 12 miesięcy od dnia narodzin dziecka, a w przypadku gdy wniosek dotyczy dziecka objętego opieką prawną, opieką faktyczną albo dziecka przysposobionego – w terminie 12 miesięcy od dnia objęcia dziecka opieką albo przysposobienia nie później niż do ukończenia przez dziecko 18 roku życia.

Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia dziecka przysługuje, jeżeli kobieta pozostawała pod opieką medyczną nie później niż od 10 tygodnia ciąży do porodu. Pozostawanie pod opieką medyczną potwierdza się zaświadczeniem lekarskim lub zaświadczeniem wystawionym przez położną. Przepisu tego nie stosuję się do osób będących prawnymi lub faktycznymi opiekunami dziecka, a także do osób, które przysposobiły dziecko.